Kutuplarda namaz ve ibadet

Bilindiği gibi dinimizde namaz, günün belli bölümleri içerisinde yerine getirilmesi gereken bir ibadettir(bkz. a). Namaz saatleri güneşin gökyüzündeki konumuna göre belirlenir ve mevsimlere bağlı olarak değişkenlik gösterir. 24 saat içerisinde gerçekleşen gece gündüz mevhumu dünyanın kutup daireleri dışında kalan bölümleri için geçerlidir. Kutup dairelerinin içinde, bulunulan enleme göre gündüz ya da gece süresi bir gün ile 6 ay arasında değişmektedir. Haliyle bu bölgedeki özel durumdan dolayı namaz saatlerini de belirlemek mümkün olmamaktadır. Böyle bir durum birçok insanın kafasında namaz ve oruç gibi ibadetlerin kutup bölgelerinde nasıl gerçekleştirilmesi gerektiği konusunda da soru işareti yaratmaktadır.


Öncelikle şu noktayı tespit etmenin çok önemli olduğunu düşünüyorum: Her türlü detayı düşünen ve bütün alemleri yaratan ve Kuran’ı bize gönderen Rabbimiz elbette kutupları da yaratmıştır; (bkz. b. ) ibadetlerle ilgili oradaki özel durumu biliyordur. Kanımca buradaki durum şu şekilde açıklanabilir: Hem Allah’ın yarattığı dünyayı ve insanları hem de onun bize gönderdiği dinimizi incelediğimizde çeşitlilik ve farklılık unsurunun ne kadar önemli olduğu dikkatimizi çekiyor. İnsanların hepsi birbirinden farklı, yaşanan her gün bir diğerinden farklı, sürekli tekrarlayarak yaptığımız işler bile birbirinin aynı değil, her namazda her ibadette hissettiklerimiz, bulunduğumuz mekan, ibadeti yaptığımız saat de birbirinden farklı. Bu çeşitlilik unsurunu başka ibadetlerin doğasında da gözlemlemek mümkün. Örneğin Ramazan ayının güneş takvimi içindeki dönemi sürekli değişmekte ve buna bağlı olarak Müslümanların oruç tuttuğu mevsimler de değişmektedir. Olaya bu bakış açısıyla yaklaşıldığında aslında kutuplardaki durumun da bu çeşitliliğin bir parçası olduğunu görmekteyiz. Dünya üzerinde farklı coğrafyalarda yaşayan Müslümanlar günün farklı dönemlerinde ibadetlerini gerçekleştirmektedirler. Kutuplar dışında her bölgede belirgin olan namaz saatleriyse bu bölgede bulunmamaktadır. Yani bu bölge için namazın saatleri belirlenmemiştir. Ancak namaz Kuran’da birçok yerde övülen bir ibadet olduğundan (bkz. c. ) bu bölgede yaşayan Müslümanların diledikleri saatlerde namaz kılmaları güzel bir davranış olacaktır. Yapılan bu ibadetlerin değerlendirmesini de Allah gerçekleştirecektir. Kutuplarda namaz ibadetinin durumunu diğer bölgelerdeki zekat ibadetine benzetebiliriz. Allah zekat vermenin güzel bir şey olduğunu söyler ancak zekatın ne zaman ya da ne sıklıkta verileceği ya da miktarı konusundaki kararıysa insanlara bırakır. Buyurun size bir çeşitlilik örneği daha.

Görüldüğü gibi aslına bakılırsa kutuplarda namaz kılmayla ilgili düzenleme özel bir durum olmaktan çok dinin ve hayatın doğasında yer alan çeşitlilik unsurunun bir parçası. Allah hepimize halis niyetle onun yolunda ilerlemeyi ve ibadetlerimizi layıkıyla yapmayı nasip etsin(bkz. e. ).

Amin.

a:

-Namazlara ve orta namaza devam edin. Allah`a saygı ve bağlılık içinde namaz kılın.
Bakara 238

-Namazı bitirince de ayakta, otururken ve yanınız üzerinde yatarken (daima) Allah`ı anın. Huzura kavuşunca da namazı dosdoğru kılın; çünkü namaz müminler üzerine vakitleri belli bir farzdır.
Nisa 103

-Gündüzün iki ucunda, gecenin de ilk saatlerinde namaz kıl. Çünkü iyilikler kötülükleri (günahları) giderir. Bu, öğüt almak isteyenlere bir hatırlatmadır. *
Hud 114

b:
Gaybın anahtarları Allah`ın yanındadır; onları O`ndan başkası bilmez. O, karada ve denizde ne varsa bilir; O`nun ilmi dışında bir yaprak bile düşmez. O yerin karanlıkları içindeki tek bir taneyi dahi bilir. Yaş ve kuru ne varsa hepsi apaçık bir kitaptadır. *
En’âm 59

O, göklerin ve yerin eşsiz yaratıcısıdır. O`nun eşi olmadığı halde nasıl çocuğu olabilir! Her şeyi O yaratmıştır ve her şeyi hakkıyla bilen O`dur.
En’âm 101

c:
İman edip iyi işler yapan, namaz kılan ve zekat verenler var ya, onların mükafatları Rableri katındadır. Onlara korku yoktur, onlar üzüntü de çekmezler.
Bakara 277

d:

1. Asra yemin ederim ki
2. İnsan gerçekten ziyan içindedir.
3. Bundan ancak iman edip iyi ameller işleyenler, birbirlerine hakkı tavsiye edenler ve sabrı tavsiye edenler müstesnadır. *
Asr suresi

Yazar : hikmet

 


About the Author
Author

Dini Yazilar

Comments (1)
Leave a reply

Reply to veysel Cancel reply

Name (required)

Website