Özümüz Doğuda,Yüzümüz Batıda…

Kocaman bir ah! Çekerek başlıyorum kelimeleri yazıya dökmeye…

Dünyanın en eski ırkı, en büyük devletlerin kurucusu, çağları açıp kapatan bir millet, tüm dünyaya hoşgörüyü, doğruluğu ve adaleti aşılayan bir din sahibiyiz. Oysa buna sahip çıkmak yerine yüzümüzü ne kadar pislik, ne kadar yalan, ne kadar şeytana askerlik eden varsa onlara çeviriyoruz.

Doğunun derin tarihi ve mücevherler değerinde ilmini bir kenara bırakarak, zamanında yağmalayarak, kan dökerek ele geçirdikleri eserlerimizi kendi dillerine çevirdikten sonra bizim ilmimizi bize satan batı devletlerine yüzümüzü çevirmiş; her şeyin üstünde onları görür bir haldeyiz!

Şimdi biraz kendi tarihimizden biraz da onlardan haberdar olalım. Mesela Avrupa’nın hiç sahip olamadıkları ilim adamlarımızı anlatalım:

Abbas Kasım İbn Firnas: 9. Yüzyılda yaşamıştır. Gökbilimci, şair, simyacı, İslam tarihi bilimcisidir. Güneş sistemini ve gezegenlerin hareketleri gösteren Plenatarium adı verilen bir cihaz geliştirmiştir. Cama açı vermeyi başararak gözlüğü icat etmiştir. Taşlardan cam üretmeyi başararak cama ateş ile şekil vermiş ve ilk cam sanayini kurmuştur. En önemli icatı ise Batı’da uçak yapıp uçmayı başaran Wright Kardeşler’den 1023 yıl öncesinde yapılan ilk uçaktır. Kendisi icat ettiği araçla uçmayı başarmıştır.[1]

Ebu Musa Câbir bin Hayyan: 9. Yüzyılda yaşamıştır. Batıda “Geber” ya da “Geberus” olarak bilinmektedir. Fen bilimcisi, simyacı, kimyacı, matematikçi, eczacı, gökbilimci, mühendis, coğrafyacı, fizik tedavi uzmanı ve fizikçidir. Eczacılık, Metalürji, Astroloji, Felsefe, Fizik ve Müzik gibi geniş alanda 400 ü aşan eser bıraktığı söylenirse de ancak 20 civarında eseri bugüne kalmıştır. Bu güne kadar az eser kalmasının temel nedeni Avrupa Devletleri’nin batı saldırısı sonucunda kütüphaneleri yağmalayarak eserleri tercüme ettikten sonra yakmalarıdır. Nitrik asit, Hidrojen Klorür, Sitrik asit, Asetik asit, Tartarik asiti ve Sülfikir asit’i icat etmiştir.[2]

Ebu Abdullah Muhammed bin Musa el-Harezmî: 9. Yüzyılda yaşamıştır. Matematik, gökbilimci ve coğrafyacıdır. Cebir, Astronomi, Coğrafya ve Tarih alanında eserler bırakmıştır. Ayrıca bizim kıymetini bilmediğimiz bu bilim adamı adına SSCB döneminde 1200 yaşı anısına pul bastırılmıştır.[3]

Farabi: 10. Yüzyılda yaşamıştır. Batıda bilinen adıyla Alpharabius; Filozof, bilim adamı, gökbilimci, felsefeci, mantıkçı, müzisyen… Sadece bir alana yönelmiş değil birçok alana yönelmiş bir bilim adamı. Dünya tarihinde kendisini Muallim-i Sânî ya da Hace-i Sâni (İkinci Öğretmen) olarak tanıtmış bu bilim adamı tam 70 dil bilmekteydi.[4]

Ahmed bin Sehl el-Belhî: 10. Yüzyılda yaşamıştır. Coğrafyacı, Matematikçi, Hekim ve Psikolog’tur. Bilinen 15 adet eseri bulunan el- Belhî’nin sadece 2 adet el yazması eseri günümüze kadar gelebilmiş ve İstanbul Süleymaniye Kütüphanesi’nde muhafaza edilmektedir. Eserlerinde psikolojik rahatsızlıkların tedavisi üzerine durmuş olan bilim adamı; başarılı olduğu terapi yöntemlerini kaleme almıştır.[5]

İbn-i Sina: 11. Yüzyılda yaşamıştır. Hekim, yazar, filozoftur. Batılılarca, Orta Çağ Modern Biliminin kurucusu ve hekimlerin önderi olarak bilinir ve “Büyük Üstad” ismi ile tanınır. Tıp alanında 7 Asır boyunca temel kaynak eser olarak süre gelen El-Kanun fi’t-Tıb (Tıbbın Kanunu) adlı kitabı ile ünlenmiş ve bu kitap Avrupa üniversitelerinde 17. asrın ortalarına kadar tıp biliminde temel eser olarak okutulmuştur. Değişik konular üzerine 240’ı günümüze gelen 450 kadar makale yazdı. Elimizdeki yazıların 150 tanesi felsefe 40 tanesi de tıp üzerinedir. Eserlerinin en ünlüleri felsefe ve fen konularını içeren çok geniş bir çalışma olan Kitabü’ş-Şifa (İyileşme Kitabı) ile El-Kanun fi’t-Tıb’dır (Tıbbın Kanunu). Bu ikincisi ortaçağ üniversitelerinde okutulmuştur. Hatta bu eser Montpellier ve Louvain’de 1650 yılına kadar ders kitabı olmuştur.[6]

Ebu Reyhan Muhammed bin Ahmed el-Birûnî: 11. Yüzyılda yaşamıştır. Batı dillerinde adı Alberuni veya Aliboron olarak geçer. Gökbilim, matematik, doğa bilimleri, coğrafya ve tarih alanındaki çalışmalarıyla tanınır. Astronomi çalışmaları ile ayın durumlarını gösteren çizimler yapmıştır. Ayrıca tıp, biyoloji, bitkiler üzerinde çalışmalar yapmış; bitkilerin şifaları hakkında eserler bırakmıştır. Yaşadığı yüzyılın en büyük matematikçisi olan Bîrûnî, trigonometrik fonksiyonlarda yarıçapın bir birim olarak kabul edilmesini öneren ilk kişi olup sinüs ve kosinüs gibi fonksiyonlara sekant, kosekant ve kotanjant fonksiyonlarını ilave etmesidir.[7]

Yusuf Has Hacib: 11. Yüzyılda yaşamıştır. Tek ve dünyaya iz bırakan büyük bir eser bırakmıştır; Kutadgu Bilig. Döneminde yazılan ve kabul gören ilk siyasetnamedir. Bu eser bir derleme niteliğinde olup, tüm ilimlerin bir araya getirilmesi ile oluşturulmuştur.

Eserden bir bölüm: “Kitabıma, okuyana mutluluk getirsin, ona doğru yolu getirsin diye Kutadgu Bilig adını koydum. Ben sözlerimi söyledim, düşüncelerimi yazdım. Bu kitap her iki dünya için de doğruyu gösteren bir rehberdir, yardımcı bir eldir. Dosdoğru bir söz söyleyeyim size: Her iki dünyayı da devletle elinde tutabilecek kişiden daha mutlu kimse yoktur. Önce Gündoğdu’yu tanıtayım. O hükümdardır, doğru yasayı (töre) temsil eder. Aydoldu ile mutluluk güneşi doğar, o da mutluluğun(kut)temsilcisidir. Öğüdülmüş aklı, Odgurmuş akıbeti temsil eder. Ben sözlerimi bu dört değer (doğru yasa, mutluluk, akıl, akıbet) üzerine kurdum. Okuduğunda anlayacaksın, dikkat et.”[8]

Kâşgarlı Mahmud: 12. Yüzyılda yaşamıştır. Yazar ve dil bilimcidir. Divan-u Lügat’t-Türk en büyük eseridir. Kitabın tek yazması olan nüsha bugün İstanbul’da Millet Kütüphanesi’nde muhafaza edilmektedir. Avrupalıların katilce saldırıları sonucunda bilim adamının yazdığı bilinen Kitabu Cevahirü’n-Nahv fi Lugati’t-Türk (Türk Dili’nin Nahiv Cevherleri) adlı eser kaybolmuştur. Türk dilinin ilk gramer kitabı olan kitabın nerede ve nasıl kaybolduğu tam olarak bilinmemektedir.[9]

İbn Rüşd: 12. Yüzyılda yaşamıştır. Endülüslü-Arap felsefeci, hekim, fıkıhcı, matematikçi ve tıpçıdır. Aristo hakkında araştırmalar yapmış ve onun eserlerini tercüme ederek tekrar gün yüzüne çıkarmıştır. Bizim sahiplenemediğimiz İbn Rüşt için İspanya Cortoba’da heykel dikilmiştir. Ayrıca Dante Alighieri en büyük eseri olan “İlahi Komedya” isimli eserin Limbo isimli bölümünde İbn Rüşt, İbn-i Sina ve Selahattin Eyyübi’ye (IV. Kanto) yer vermiştir.[10]

Yüzyıllar öncesinden günümüze kadar birike birike gelen bilimi derleyerek bir bütün haline getiren eserli saymakla bitiremeyiz. Türk ve İslam bilim adamların keşfettikleri, Avrupalı bilim adamlarınca alınmış ve geliştirilmeye çalışılmıştır. Bizim buradaki en büyük hatamız kendi bilim insanlarımıza sahip çıkmak, eserlerini okumak ve okutmak yerine, yaptıkları araştırmaları devam ettirip geliştirmek yerine, siyasete dalmış, yenilenmeye kendimizi kapatmış ve bilim dünyasından yok olup gitmişiz. Bugün kullandığımız arabadan, uçağa, tıbbi ilaçlardan mevsimlerin keşfine kadar birçok şey Türk ve İslam bilim adamlarınca keşfedilmiştir.

Çok yazmak konuyu uzatmaktan fazlası olmayacaktır elbet fakat araştırıp, öğrenmek isteyen için Moğol istilası ile yıkılan Bağdat Kütüphanesi, Irmakların kitap akması, Haçlı seferleriyle yakılan kütüphaneler, Kudüs’ün haçlıların eline geçmesi ve tapınak şövalyeleri konusunda araştırmalar yapmayı tavsiye ederim.

Bu ilim adamları hala bizlerin içinde yaşıyor. Adalet yeniden dünyaya hükmedecektir ve bunu Anadolu insanı gerçekleştirecektir. Daha önceden yaptık, yeniden yaparız, yapacağız…

05/01/2014

Engin DİNÇ

KAYNAKÇA 


[1] Vikipedi İnternet Ansiklopedisi – http://tr.wikipedia.org/wiki/Abbas_Kas%C4%B1m_%C4%B0bn_Firnas

[2] Vikipedi İnternet Ansiklopedisi – http://tr.wikipedia.org/wiki/Ebu_Musa_C%C3%A2bir_bin_Hayyan

[3] Vikipedi İnternet Ansiklopedisi – http://tr.wikipedia.org/wiki/El-Harezm%C3%AE

[4] Vikipedi İnternet Ansiklopedisi – http://tr.wikipedia.org/wiki/Farabi

[5] Vikipedi İnternet Ansiklopedisi – http://tr.wikipedia.org/wiki/Ahmed_bin_Sehl_el-Belh%C3%AE

[6] Vikipedi İnternet Ansiklopedisi – http://tr.wikipedia.org/wiki/%C4%B0bn-i_Sina

[7] Vikipedi İnternet Ansiklopedisi – http://tr.wikipedia.org/wiki/El-Bir%C3%BBni

[8] Vikipedi İnternet Ansiklopedisi – http://tr.wikipedia.org/wiki/Yusuf_Has_Hacib

[9] Vikipedi İnternet Ansiklopedisi – http://tr.wikipedia.org/wiki/K%C3%A2%C5%9Fgarl%C4%B1_Mahmud

[10] Vikipedi İnternet Ansiklopedisi – http://tr.wikipedia.org/wiki/%C4%B0bn_R%C3%BC%C5%9Fd

 


About the Author
Author

kraljag

Comments (1)
Leave a reply

Name (required)

Website