Felsefe’nin 2 önemli özelliği / Felsefe Nedir?

Felsefe’nin 2 önemli özelliği / Felsefe Nedir?

Felsefe Nedir?

Tarih boyunca felsefe, çeşitli şekillerde tanımlanmıştır.

Socrates (M.Ö 339) felsefeyi şöyle tanımlamıştır;
“Felsefe, neleri bilmediğini bilmektir”

Platon (M.Ö 427-347)
“Doğruyu bulma yolunda, düşünsel (idealist) bir çalışmadır.” demiştir.

Augustinus (354-430)
“Felsefe Tanrıyı bilmektir ve gerçek felsefeyle, gerçek din özdeştir.”

David Hume (1711-1776)
“İnsan zihnini mahiyetini incelemektir.”

John Locke (1637-1704)
“Bütün düşüncelerimizin duyumlarımız ile gerçek alemden geldiğini kanıtlamaktır.”

Bütün bu filozofların görüşlerini aktarma sebebim, herkesin üzerinde ittifak ettiği bir felsefe tanımının olmadığını göstermekti. Bu aslında gayet doğaldır çünkü birçok felsefeci, felsefenin tanımını yaparken kendi çalışma alanları (Ahlak,Din,Siyaset,Zihin,Varlık,Bilgi v.s) çerçevesinde bir tanım tapmıştır.

Bu yazıda nacizane kendi felsefe tanımımı yapıp felsefenin 2 önemli özelliğine dikkat çekmek istiyorum.

Bana göre “Felsefe, su içmeden önce su içmek hakkında düşünmektir.”

Evet, tahmin etmesi zor olmasa gerek. Evde “Felsefe nedir?” diye düşünürken mutfağa su içmek için girdim ve böyle bir cümle ortaya çıktı.Tabi bu tanım diğer tanımlara göre biraz “Süslü” bir tanım. Dolayısıyla biraz açmak gerekecek. Bir soruyla başlayalım…

Sizler, nefesinizi verdikten sonra mı su içersiniz yoksa nefesinizi aldıktan sonra mı?

Genellikle soru ilk okuyuşta anlaşılmıyor o yüzden hikayeleştirerek gidelim. Elinizde içi su dolu olan bir bardak olsun ve sizde su içmek istiyorsunuz. Bardağı kaldırdınız ve ağzınıza doğru getirdiniz. Tam o esnada suyu içmeden önce nefes verip mi suyu içersiniz yoksa nefes alıp mı?

Bu soruyu sorduğum kişiler bana hep “Hiç dikkat etmedim yazgan” şeklinde cevap verdiler. Bizler yıllardır bir refleks olarak su içmeden önce nefesimizi ayarlıyoruz fakat bunun hakkında hiç düşünmüyoruz. İşte düşünmeye başladığımız andır Felsefe. Mesela birilerine “Ahlaksız!” deriz. Fakat “Ahlak nedir?” diye hiç sormamışızdır kendimize. “Ahlak kişiden kişiye göre değişir mi?” ya da “Ahlak nasıl temellendirilebilir?” sorularını… Felsefe, hayatınızın en temelinde bulunan ve genellikle bir ön kabul olarak üzerinde hiç düşünmeden kabul ettiğiniz şeyleri sorgulamaktır.

Nefes almak hem istemsiz hem de istemli yapılabilen bir vücut fonksiyonudur. Bazı insanlar istemli olarak nefes alıp vermeye, başka bir deyişle nefeslerini kontrol etmeye başladığı zaman bir huzursuzluk hissederler. Özellikle uyumadan önce bu durum gerçekleşirse uyumanıza bile engel olabilir. Aynı şekilde su içmeden önce “Nefesimi vermeli miyim yoksa almalı mıyım?” şeklinde bir düşünceye kapılırsanız da su içmeniz zorlaşır. Çünkü daha önce bir refleks olarak yaptığınız şeyi bu sefer düşünerek yapıyorsunuzdur. Mesela bir an için kalp fonksiyonlarınızı istemli bir şekilde kontrol ettiğinizi düşünün. Ne yapacaksınız? Bilmiyorsunuz. Dolayısıyla insan rahatsızlık hisseder. İşte bu felsefedir. “Var olmak ne demektir?” , “Yaşam nedir?”, “Neden hiçbir şey yerine bir şey var?” , “Bilgi nedir?” ,”Vahiy bir bilgi kaynağı olabilir mi?” , “İdeal bir toplum düzeni mükmün müdür?”, “İyi bir yönetim şekli nasıl olmalıdır?” v.b soruları sormaya başladığınız zaman rahatsız olmaya başlarsınız. Tıpkı birilerinin bir ortamda inancınız hakkında tartışıyor olması gibi. En temel şeyleri sorgulamak kimi zaman çok zahmetli ve acıtıcıdır.

Kısacası;

Bana göre Felsefenin 2 önemli özelliği (tabi ki bu sayı artırılabilir) şunlardır;

1) Daha önce hiç sorgulamadığınız önkabullerinizi sorgulaması.
2) Bu sorgulamaların (kimi zaman) rahatsızlık verici olması.

Zaten sırf felsefenin bu özellikleri yüzünden “Felsefe düşmanlığı” yapılmıyor mu? :)


About the Author
Author

Yazganuur Hayatımın özeti Din, Bilim ve Felsefe diyebilirim. İstanbul Üniversitesi Biyoloji bölümü 2. Sınıf öğrencisiyim. Bu kadar. Öyle çok da önemli birisi değilimdir ^^,

Leave a reply

Name (required)

Website