Kötülük Problemi

Kötülük Problemi

Mademki tanrı mutlak iyi o halde yeryüzünde neden kötülük var, neden kötülüğe izin veriyor ?
Temel savunu görüşleri: Özgür irade görüş, uyum görüşü, ahlaki gelişim görüşü, kötülüğün olmadığı görüşü, kötülüğün hak edildiği görüşü( İslam’ı bağlamaz)
Öncelikle kötülük problemi konuşurken tek bir görüş benimsemek doğru mu bilemiyorum zira her görüşün kendince makbul yanları bulunmakta: Örneğin irade yok sayılırsa insan sadece kendisine biçilen rolü oynayan bir sahne oyuncusuna benzer. Hakeza insanoğlu için her şey zıttıyla anlamlıdır. Cehennemin korkunçluğu, tanrının adaleti olmazsa kim insana iyilik yaptırabilir ki? Zira iyiliği anlamlı kılan Cennetin çekiciliği ve tanrının gazabına uğramama isteğidir. Ya da “Tanrı mutlak iyidir” tanımlamasının eksikliğini kim görmezden gelebilir ki? verilen tanımlamaya şu soru sorulmalı? Tanrı mutlak iyi midir yoksa bir durum karşısında ortaya çıkan bütün seçeneklerde insan için en iyisini görüp bilen mi? Misal: Bir çocuk için iğne kötüdür ancak doktor bilir ki bu onun sağlığı için en iyi seçenektir. Mesela: Bu durumla ilgili Kur’an’da: Hem sizin hoşlanmadığınız bir şey sizin için hayırlı, sizin hoşlandığınız bir şey de sizin için şerli olabilir ( Bakara:216) bu ayetten anlaşılacağı üzerine en doğru olanı Allah bilir zira tanrı fizik aleminin dışında, ötesindedir insansa var olan durumu fizik alemi ve bulunduğu şartlar üzerinden yorumlar. Tabi burada yazdıklarımla Fatalist (kaderci) bir anlayış benimsiyor görünmek istemem. Ancak burada yazdıklarım tanımın eksik olduğunu anlatmak içindi. Tek tanrıcı dinlerde-İslam üzerinden ilerliyorum- tanrı insanların ıslah olmaları için her türlü çabayı göstermiştir. Örneğin: Kur’an’da her kavme peygamber geldiği geçer: Şu bir gerçek ki, biz seni hak ile bir müjdeci ve uyarıcı olarak gönderdik. Hiçbir ümmet yoktur ki, içinden bir uyarıcı gelip geçmemiş olsun.(Fatır:24), Allah insana kalemi öğretmiştir: O’dur kalemle öğreten! (Alak:4). İsimleri öğrettiği geçer: Ve Âdem’e isimlerin tümünü öğretti. Sonra onları meleklere göstererek şöyle buyurdu: “Hadi, haber verin bana şunların isimlerini, eğer doğru sözlüler iseniz.”(Bakara:31) bu ayetleri paylaşmamdan kasıt tanrının kötülük olmaması ve yarattıklarını Cennetle ödüllendirmek için gerekli her şeyi yaptığını delillendirmek içindir. Aynı zamanda kalem suresinde cennete gitmenin koşullarından birinin iyi ahlak olduğu belirtilip insan iyiliğe yönlendirilir: Ve senin için kesintisiz bir ödül vardır; çünkü sen, muhteşem bir ahlâka sahipsin(kalem:4). Bundan sonra meydana gelen her durumsa insanın iradesine haksızlıktır. Bundan dolayı meydana gelen her kötülük insanın iradesinin, bireysel eyleminin sonucudur. “İyilik ancak kötülükle, kötülük ancak irade varsa anlamlıdır.” İrade faktörü olmadan meydana gelen her durum yaratıcının, yaratılmışa yaptığı haksızlıktır. Hiç kuşkusuz bir toplumun bireyleri kendi iç dünyalarını değiştirmedikçe Allah o toplumun gidişatını (kendiliğinden) değiştirmez. (Rad:11) yukarıdaki ayetten de anlaşıldığı üzere bir toplumda meydana gelen kötülüğün asıl kaynağı o toplumdaki bireylerin mevcut olumsuz gidişattan yüz çevirmemeleridir. Zira tanrı bu insanlar kendi durumları değiştirmedikçe o toplumun gidişatını değiştiremeyeceğini söyleyerek insan iradesine vurgu yapmakta. Kaldı ki tanrı kötülüğe neden olacak her faktörü kaldırsa bile uçurum kenarında iki çocuğun oyun oynadığını düşünelim biri, diğerine çarpıp çocuk ölürse bu durumda masum biri ölmüş olur o halde bu da bir kötülüktür. Bu probleme hayır bu bir kötülük değildir zira bu çocuk, ilk çocuk istemeden diğer arkadaşının ölümüne neden olmuş diyebilir. Bu bir bakış açısıdır ancak yine de bir masumun öldüğü gerçeğini değiştirmeyecektir. Buradaysa bir problem daha ortaya çıkıyor kötü nedir? İnanan bir kimse için tanrının belirlediği sınırların dışına çıkmaktır ya inanmayan için? Ucunda ölüm kalım olan bir durumda bile baktığımız perspektiften farklı bir sonuca varabiliyorken tanrıya kötülüğün nedeni demek ne kadar doğrudur? Net bir kötü tanımlamasının bile dönemsel ve şartlara göre değişebildiğini gördüğümüze göre kötülüğün kaynağının tanrıdan ziyade insanın kendi iradesiyle giriştiği faaliyetler olur.


About the Author
Author

Yusufguler

Leave a reply

Name (required)

Website