TÜKETTİ BİZİ, TÜKETİM ZİHNİYETİ -1

Mutlu olabilmek için daha fazla şey tüketmeliyim. Daha fazla tüketebilmek için daha çok şeye sahip olmalıyım. Hep daha fazla. Her dönemde aynı aslında insan. Ama özellikle ne yazık ki modern çağ ile birlikte sanayinin gelişmesi ile üretimin artması ve kapitalist kaygılarla bu ürünleri pazarlama yarışı insanların sürekli olarak tüketme hastalığına yakalanmasına neden oldu. Üretimin artışıyla birlikte ihtiyaçlar da arttı. Ya da bu ürünlere gerçekten ihtiyaç duyduğumuz gibi temelsiz gerekçelerle insanlık olarak kandırıldık. Hayatımıza her giren yeni şey sanki o güne kadar varmış ve biz onsuz yapamıyormuşuz gibi vazgeçilmezlerimizden oluverdi bir anda. Kısa bir zaman önce lüks olarak algılanan pek çok şey gün geçtikçe zaruri bir gereksinime dönüştü zihnimizde. Olmasa da olurlarımız daha çoktu eskiden. Şimdilerde azaldılar. Biz tükettikçe daha fazla ürettiler. İletişim araçları vasıtasıyla hayatımızın her alanına soktukları reklamla ve sloganları üzerimize kazıdılar adeta. Kimi araştırmalara göre bir yılda reklam için dünyada ayrılan payın 500 Milyar USD olduğu bilmekte. Süslü ambalajlar yaptılar. Gözlerimizi boyadılar. Uzun kuyruklar oluşturduk bazen. Ya bir market önünde ya da bir elektronik mağazasının indirim gününde. İtip kaktık birbirimizi ilk alışverişi yapabilmek için. Doldurduk alışveriş arabamızı gerekli gereksiz her şeyle. Bu fırsat ele geçmeyebilirdi zira. Doldurduk dünyamızı madde ile. Bir yandan içimizi boşalttığımız gerçeğini göz ardı edercesine.


Ustalar vardı eskiden. Tamirciler. Örneğin bir ayakkabı tamircisi. Arada bir ayakkabı su aldımı uğrardık yanına ya bir dikiş ya da bir pençe attırırdık ucuna. Zira sağlamdı aslında eskiden ayakkabılarımız. Öyle birkaç giyme ile eskimezdi. Belki bir terzi. Arada sökük ya da sade bir elbise diken. Onlar ürettiler. Ürettikçe giydiğimiz ayakkabıyı değiştirmek için reklamlara boğdular bizi. Ayakkabıydı en nihayetinde kullanım amacı belliydi. Ama yetinmediler. Takım elbise altına ayrı, yürüyüş ve spor için ayrı, koşacaksan ayrı, futbol, basket, tenis için ayrı derken dolaplara sığmaz oldu ayakkabılar. Biraz aşındı mı atılır, sağa sola verilir oldular. Bir bir kapandı ayakkabı tamircileri. Onları da tükettik kendimizi tükettiğimiz gibi.

Moda diye bir şey uydurdular. Akla ziyan tasarımlar çıkardılar ortaya. Oysaki bir bedeni örtmek, sıcak ya da soğuktan korumaktı elbisenin asıl işlevi. Belki bir parça da güzel görünmek. Bu yılın modası dediler. Defilelerde, televizyon ve dergilerde yazıp çizdiler yere göğe sığdıramadılar bu yılın modasını. Çok geçmedi birkaç ay sonra onu da tükettik ve geçen yılın modası yaptık her birini. Hatta görünce üzerine atlayanlar yüzüne bakmaz oldular. Çünkü tüketmiştik onu da eskimişti artık. Malum geçen yıldan kalmaydı. Giymek yakışı kalmazdı. İki günlük seyahatlere onlarca bavul elbiseyle gider oldu kimileri. Her yarım saatine bir elbise düşmesine rağmen.

Marka diye bir şey uydurdular bir de. Binlerce onbinlerce liralar verdik bir metre kumaş parçasına. Adı sanı vardı zira. Herkesin giyebileceği türden değildi. Eleştirmenler çıktı bir de ortaya. İnsanların kıyafetlerine notlar vermeye kimini yüceltirken kimini de yermeye başladılar. Çılgına döndü insanlar. Kendilerini beğendirme uğruna. Haftanın rüküşlerini seçtik. Haftanın gözdelerini. Yerdik kimini kazara aynı elbiseyi aldıysa ikinci kez sırtına. Bakın işte ey ahali diye haykırdık. İki yıl önceki açılışta da giymişti falanca şu elbiseyi. Bizden kaçmaz. Olmadı bu size yakışmadı dedik. Birileri de çıkıp ben aynı elbiseyi iki defa giymem. Kabul etmez bu bedenim dedi kibrinden burnu bulutlarda. Sığmaz oldu elbiseler dolaplara. Gündelik elbise ayrı dedik, işte ayrı, görüşmede ayrı, davetlerde apayrı. Banka ATM’si gibi gezer oldu kimileri sokakta. Üzerinde on binlerce liralık elbise, ayakkabı ve çantayla…

(http://www.allah.gen.tr sitesinden alıntıdır)

Yazar : orhan

 


About the Author
Author

Dini Yazilar

Leave a reply

Name (required)

Website