“Nursi, kendi döneminde tecriti savunan bir çok din adamına karşı katılımı ön plana çıkardı ve İslami kesimin devlet ideolojik aygıtlarında “mevzi kazanma”larını verdiği taktiklerle sağladı. Örneğin, gençlerin İslami kimliklerini muhafaza ederek okula gitmesini teşvik etti, okullarda
öğrendikleri bilgileri İslami açıdan nasıl değerlendirileceğini öğretmeye çalıştı. Ayrıca erkekleri, ehli sünnet İslam’a referanslı yorumlarda dinsel anlam yüklenen, kendilerini görünür kılacak; sakal, cübbe gibi unsurlardan arındırdı. Böylece onların devletin ideolojik aygıtlarında ve kamusal alanlarda yer almalalarının önünü açtı. Türkiye’de en çok takipçiye sahip ve dünya genelinde bini aşkın okul kuran Gülen Cemaati’nin, başarısının arka planındaki önemli faktörlerden birisi de Nursi’nin bahsedilen yorumlarını uygulamış ve onun oluşturduğu fikir temelinde yapılanmış olmasıdır. Nursi’nin düşünce yapısına nufus etmeye çalışan hermenötik bir yaklaşım benimsenmeden, Nursi’nin takipçilerinin Türkiye’nin en etkili cemaatlerini oluşturmadaki dinamikler çözümlenemeyecektir.
Nursi, “bilişsel çelişki”lerin nasıl “karizmatik otorite”nin yorumlarıyla aşılabildiğinin örneğini sunmuştur. Tarikatlere ve tasavvuf düşüncesine karşı saygılı bir üslup benimsemekle beraber, bağlılarını tarikat yapılanmalarından ve tasavvufi yaklaşımlardan uzaklaştırdı. Nursi’nin takipçileri, tekke yerine dersane kurarak, tarikat zikri ve sema gibi ritüeller yerineNursi’nin kitaplarını okuyarak; moderniteyle daha uyumlu organizasyon ve ritüeller geliştirdiler.
Nursi Osmanlı’dan beri Türkiyede’ki İslam’da önemli yeri olan ve bireylerin zihinle gönül dünyalarını inşa eden tarikatların, tasavvufun ve erkekleri görünür kılan sünnetler gibi unsurların; ehli sünnet kesiminden bir çok kişinin habituslarında yer almamasında ve hayatlarında belirleyici olmamasında
etkili olmuştur. Nursi, öğretileri ve taktiksel yaklaşımlarıyla, ehli sünnet İslami kesimin kamusal alanda gücünü arttırmasındaki en önemli aktörlerden birisidir… ”
Sayın Caner Taslaman`ın “küreselleşme sürecinde Türkiye`de İslam” ve bu süreçte ülkemizin karşılaştığı sosyal, siyasal sorunlarını değişik bakış açısıyla analiz ettiği bu güzel kitabının herkes tarafından okunmasını diliyorum.
Saygılarımla,
Vedat Akbaşak..