Haram Ayların Başlangıcı ve Kurban Bayramı

Kurban Bayramı, İslam aleminde bir toplum geleneği olarak haram ayların başlangıç ayı olan Zilhicce ayının 10. Gününden 13. Gününe kadar olan 4 günlük bir bayramdır.

Kuran’da adı geçmeyen, fakat Müslümanların bir araya geldiği bir toplum geleneği olarak kutlanan bu bayrama adını da veren “Kurban” kavramı, Haram aylar süresince yapılabilen Hac ibadetinin Kuran’da geçen emirlerinden biri olan “Hac ibadeti esnasında kurban keserek yemek ve ihtiyaç sahiplerine dağıtmak” emrini sembolize etmektedir.

27. İnsanlar içinde haccı ilan et ki, gerek yaya olarak gerekse derin vadilerden gelerek, yorgunluktan incelmiş binitler üzerinde sana ulaşsınlar.

28. Kendilerine ait bir takım yararlara tanık olsunlar. Kendilerine rızık olarak verdiği kurbanlık hayvanlar üzerinde belirli günlerde Allah’ın adını ansınlar. İşte bunlardan yiyin, sıkıntı içindeki fakiri de doyurun.

29. Sonra, kirlerini atsınlar, adaklarını yerine getirsinler, saldırılardan korunmuş/tarihî/yüce evi tavaf etsinler.

22- Hac Suresi

 

Kurban kesilme emri Kuran’da, Allah’ın insanlara belirli günlerde yapılması için vermiş olduğu bir emirdir. “Belirli günler” ile ifade edilen “Haram aylardır”. Haram aylar Allah’ın Kuran’da Hac ayı olarak belirlemiş olduğu bilinen aylardır.

197. Hac, bilinen aylardadır. Kim o aylarda haccı kendisine gerekli kılarsa hacda kadına yaklaşmak, kötülüğe sapmak, kavga ve çekişmeye girmek yoktur. İyilik olarak yaptığınızı Allah bilir. Azık edinin. Hiç kuşkusuz azığın en güzeli takvadır. Ey akıl ve gönül sahipleri, benden sakının!

2- Bakara Suresi

 

Hac ibadetinin Hz. İbrahim döneminden beri uygulanmakta ve bilinen 4 aya yayılmakta olduğu söylenir.

26. Bir zamanlar İbrahim için, o evin yerini, şöyle diyerek hazırlamıştık: Bana hiçbir şeyi ortak koşma, evimi; tavaf edenler, kıyamda duranlar, rükû-secde edenler için temizle.

27. İnsanlar içinde haccı ilan et ki, gerek yaya olarak gerekse derin vadilerden gelerek, yorgunluktan incelmiş binitler üzerinde sana ulaşsınlar.

22- Hac Suresi

Fakat  Kuran’da  4 ay olduğu belirtilmesine rağmen günümüzde hacılar, Haccın 1 ay gibi kısa bir süreye sıkıştırılması yüzünden kalabalıktan birbirlerini ezmekte, birçok ölüm vakası meydana gelmekte ve hacılar perişan olmaktadırlar. Haram ayların ilki “Hac Ay’ı” anlamına gelen “Zilhicce”dir. (Hac bu ayla başladığı için Haccın ilk ayının ismi Arapça’da Hac Ay’ı manasına gelen Zilhicce’dir.)

Hicri Takvim’e göre sırasıyla “Zilhicce, Muharrem, Sefer ve Rebiul-Evvel” ayları Kuran’da da işaret edilen 4 haram ayı oluştururlar.  Burada enteresan bir nokta gözümüze çarpmaktadır. Rabiul-Evvel Ay’ı iki kelimeden oluşan birleşik bir kelimedir. Rabiul kelimesi dört, Evvel kelimesi ise ilk demektir. Bu aydan sonra Rabiul-Ahir Ay’ı gelmektedir ki bu ayın ismi Sonraki Dördüncü demektir. Rabiul-Evvel Ay’ı haram ayların dördüncü ve sonuncu ayı olduğu için bu ismi almıştır. Eğer ki Rabiül-Evvel’in haram ayların dördüncü ayı olduğu anlaşılmazsa, Rabiul-Ahir’in neden “sonraki” dördüncü anlamına geldiği açıklanamaz. Bu da haram ayların Zilhicce (Hac Ay’ı) ile başlayıp, dördüncü ay olan Rabiul-Evvel ile bittiğini kanıtlamaktadır. Dolayısıyla Hac bu dört ayda yapılabilen bir ibadettir.

 

2. Yeryüzünde dört ay daha dolaşın ve bilin ki siz, Allah’ı âciz bırakamazsınız. Şu da bir gerçek ki, Allah inkârcı nankörleri rezil eder.

36. Gökleri ve yeri yarattığı gündeki yazısına göre, Allah katında ayların sayısı on ikidir. Bunlardan dördü haram aylardır. Eskimez din işte budur. Artık o aylar içinde benliklerinize zulmetmeyin. Müşrikler sizinle nasıl topyekün savaşıyorlarsa siz de onlarla topyekün savaşın. Şunu bilin ki, Allah, takva sahipleriyle beraberdir.

9- Tevbe Suresi

 

Ayrıca Allah Kuran’da Haccı gücü yeten kullar üzerinde bir zorunluluk olarak belirtmiştir. Fakat her şartta,  sağlığın da, maddi gücün de hangi ölçüde “güç yetirme” kavramına dahil olup olmadığı göreceli kavramlardır. Bu noktada insanın gerçek samimiyetini en iyi şekilde bilip değerlendirecek olan yine Allah’tır.

 

97.  Açık-seçik deliller, İbrahim’in makamı vardır orada. Oraya giren, güvene ermiş olur. Yoluna gücü yetenin o evi ziyaret etmesi, insanlar üzerinde Allah’ın bir hakkıdır. Kim nankörlük ederse hiç kuşkusuz, Allah bütün âlemlere muhtaç olmayacak bir Ganî’dir.

3- Ali İmran Suresi

 

Peki Hac aylarına neden haram aylar denilmektedir? Çünkü Hac ibadeti sırasında kişi kendisine normal şartlarda helal olan bazı şeyleri de haram eder.(Eşlerin cinsel ilişkiye girmemesi gibi) Buna ihram denir. Hacının ihramda olması budur. Fakat günümüzde belli bir elbiseye de ihram adı verilerek bu elbisenin giyilmesi farzlaştırılmıştır. Kuran’da sözlük anlamı dışında başka bir ihram anlaşılmamaktadır. Eğer Allah, Hacda böyle bir elbisenin giyilmesini isteseydi, onun giyilmesi gereken bir elbise olduğunu söyleyerek, şüpheye meydan vermeden bunu açıklardı. Böyle bir izahın olmaması ve bu kelimenin sözlük manasının, Kuran’daki anlatımla tam örtüşmesi yüzünden ihramın; belli bir süre içinde, belli şeylerin yasaklanması dışında bir manası olmadığını anlarız.

Hac’da kavga edip kötülüğe sapmaktan kaçınmak ve avlanmak da sakınılması gereken diğer unsurlardandır.

 

95. Ey iman sahipleri! İhramda olduğunuz zaman av öldürmeyin. Sizden kim kasten onu öldürürse cezası şudur: Öldürdüğü hayvana denk deve-sığır, davar cinsinden, Kâbe’ye varacak kurbanlık bir hediye ki, içinizden adalet sahibi iki kişi belirleyecektir. Yahut yoksullara yedirme şeklinde bir keffâret, yahut buna denk oruç. Taki yaptığının vebalini tatsın. Allah, geçmişi affetmiştir. Kim bir daha yaparsa, Allah ondan öc alacaktır. Allah çok güçlüdür, öc alıcıdır.

96. Hem size hem de yolculara bir geçimlik olarak deniz avı yapmak ve onu yemek size helal kılındı. Fakat ihramlı olduğunuz sürece karada avlanmak size haram edilmiştir. Huzurunuzda haşredileceğiniz Allah’tan korkun.

5- Maide Suresi

 

 

Hac ibadeti kalabalık bir kitle ile beraber yapılan bir ibadet olduğu için Kuran Ayetleri ibadet esnasında hijyen kurallarına özen gösterilmesine dikkat çeker.  Hac suresi 26. Ayette Hac ibadeti yapılan yerin temiz olmasına değinilirken 29. Ayette, Hac ibadeti yapılırken kirlerden arınılması ve adaklar yerine getirilmesi söylenir. Fetih Suresi’nin 27. Ayeti’nde ise Mescid-i Haram’a saçların kısaltılıp traş edilmiş bir biçimde girilmesi de bunlara bir örnektir.

 

Bunların haricinde Hac ibadetini tamamlayabilmek için yerine getirilmesi gereken diğer  unsurlar Kuran ayetleriyle bizlere şu şekilde anlatılmıştır.

 

198. Rabbinizden bir lütuf ve bereket istemenizde hiçbir sakınca yoktur. Arafat’tan ayrılıp akın ettiğinizde Meş’a-i Haram’da Allah’ı zikredin. O’nu, O’nun size gösterdiği gibi anın. Siz bundan önce gerçekten sapıklardan idiniz.

199. Sonra, insanların akın edip döndüğü yerden siz de dönün ve Allah’tan af dileyin. Çünkü Allah çok affedicidir, çok merhametlidir.

200. Gerekli ibadetlerinizi bitirdiğinizde yine Allah’ı anın. Tıpkı atalarınızı andığınız gibi, hatta daha kuvvetli bir anışla. İnsanlardan bazısı şöyle der: “Ey Rabbimiz, bize dünyada ver!” Böylesi için âhirette bir nasip yoktur.

203. Allah’ı sayılı günlerde anın. Kim hemen iki gün içinde işini bitirirse ona günah yoktur. Kim de bunu geciktirir-ertelerse, sakınıp korunduğu takdirde ona da günah yoktur. Allah’tan sakının ve bilin ki, siz O’nun huzurunda haşredileceksiniz.

2- Bakara Suresi

 

Ayrıca Safa ile Merve arasında gidip gelmenin Kuran’da bir sakıncası olmadığı belirtilir. Ancak gidip gelmenin gerekli olduğu manasına gelen bir emir bulunmamaktadır. Yaşlı ve sağlıksız birçok kişi farz olmayan bu zorlukla karşı karşıya getirilmiş, daha sonra bunların para karşılığı arabalar ve sedyelerle taşınması şeklinde yeni bir para kapısı ortaya çıkarak haksız kazanç sağlayan kişiler türemiştir.  Bu ziyaret mecburi olmayan bir ziyarettir. Fakat ayetin ifadesiyle bir sakıncası da yoktur.

 

158. Safa ile Merve Allah’ın belliklerindendir. O evi hac veya umre ile ziyaret edenin onları tavaf etmesinde kendisi için bir sakınca yoktur. Kim içinden gelerek bir hayır işlerse Allah Şâkir’dir, teşekkür eder, Alîm’dir, en iyi biçimde bilir.

2- Bakara Suresi

 

Son olarak, Hac ibadetiyle alakalı Kuran Ayetlerinde hiçbir hüküm geçmemesine rağmen mezheplerin ortaya attıkları bazı uydurmaların neler olduğunu herkesin bilmesi ve Kuran Ayetleri ile verilmiş olan hükümlerden ayırt etmesi gerekmektedir.

–        “Şeytan Taşlama” Kuran’da geçmez!  İnsanların en çok sıkıntı çektiği, ölümlerin, ezilmelerin ve yaralanmaların olduğu bu uydurmanın Kuran’da geçen hac ibadetleriyle hiçbir ilgisi yoktur.

–        Hacer-ül Esved Taşına selam vermek, içine kafa sokmak ve değmek, hiçbir Kuran Hükmünde geçmez! İnsanlar yine bu uydurma yüzünden birbirlerini ezerek perişan olmaktadırlar.

–        Kadının seyahat hakkını kısıtlayarak tek başına Hacca gitmesine izin vermemek yine hiçbir Kuran-i hükme uymaz, tamamen uydurmadır. Tüm dünyayı tek başına dolaşmasına hiçbir kısıtlama getirilmeyen kadınların ibadet hakkını bu şekilde sınırlamak yapılmış bir zulümdür.

–        Hac’dan getirilen zemzem suyunun kutsallığı, oradan alınan seccade, takke ve tespihin kendine has sevaplarının olması yine hiçbir Kuran-i hükme uymayan uydurmalardır.

Ali U.


About the Author
Author

aeuygur

Comments (3)
Leave a reply

Name (required)

Website